Erdem Bayazıt: Yedi Güzel Adam’ın Prensi
Erdem Bayazıt şiirlerini çok katmanlı sözcüklerle bazen bir ilham bazen de bir kurguyla ama hep bir ahenk içinde örmüştür. Daha ortaokul sıralarında öğretmenlerinin dikkatini ölümü anlattığı “Toprak ve Adam” isimli bir şiiriyle çekmiştir. Şiiri yükseldikçe sorumluluk ve farkındalık duygusu da güçlenmiştir. Bu şiirlerinin muhtevasını da etkilemiştir. Diriliş ve kurtuluşu arayan şairin çok şiiri yoktur ancak şiirlerinin niteliği oldukça kuvvetlidir. Asıl adı Adil Erdem olan Erdem Bayazıt 18 Aralık 1939’ta doğmuş, araya sıkıştırdığı 3 şiir kitabı ve yaptığı bir dönem milletvekilliğinin ardından, 8 Temmuz 2008 tarihinde vefat etmiştir. Erdem Beyazıt’ın ölüm sebebi akciğer kanseridir. Maraşlıdır. İki evlilik yapmıştır. Bu evliliklerden iki kızı iki de oğlu olmuştur. Yedi Güzel Adam’ın gür sesli bir şairidir.
İçindekiler
Erdem Bayazıt hayatı
7 güzel adamdan biri şair, yazar ve ayrıca bir siyaset adamı: Erdem Bayazıt. Tam adı Adil Erdem Bayazıt olan Erdem Bayazıt, 18 Aralık 1939 tarihinde maliye memuru Ökkeş Tahsin Bey ile Şerife Hanım’ın çocuğu olarak Kahramanmaraş’ta doğmuştur. Şerife Hanım’ın aile kökleri Ârifoğulları’na uzanmaktadır. Ökkeş Tahsin Bey’in ise soyağacı Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferi’nden dönerken Doğubayazıt’tan getirip Maraş’a yerleştirdiği Bayazıtlılar’a bağlıdır. (1515)
Erdem Beyazıt ilk ve ortaokul eğitimini 1959 yılında Maraş’ta bitirmiştir. Bu sırada babasının memuriyeti nedeniyle bir kaç kez şehir değiştirse de yolu hep Maraş’a dönmüştür. Erdem Bayazıt şiir yazmaya daha ortaokul sıralarında başlamıştır. Haldun Taner’in öğrencisi olan öğretmeni Handan Hanım Erdem Bayazıt’ın çocukken yazdığı “Toprak ve Adam” şiirini çok beğenmiştir. Öğretmenler odasına çağırdığında ona şairin anlatılara göre “Bu yaşta nasıl böyle ölümü düşünebiliyorsun?” diye hayret etmiştir. Öğretmenlerinin bu desteği onu edebiyata yönlendirmiştir. Handan Hanım dışında diğer öğretmenleri de onun bu yeteneği fark etmiş ve doğuştan gelen bu cevherin parlamasına öncü olmuşlardır.
Yedi Güzel Adam’ın oluşumu
Erdem Bayazıt’ın lise yılları da Maraş’ta geçmiştir. Lise sıralarında ileride Türk Edebiyatı’na adını “Yedi Güzel Adam” olarak tanıtacak isimlerle de bu sıralarda tanışmaya başlamıştır. Cahit Zarifoğlu, Rasim Özdenören, Alaaddin Özdenören, Ali Kutlay ve Akif İnan liseden arkadaşlarıdır. Ayrıca Cahit Zarifoğlu ile Erdem Bayazıt’ın dostlukları çocukken başlamıştır.
Adeta Türk Edebiyatı’nın yıldızlar takımı daha ilk gençlik yıllarında aynı saflarda yer almışlardır. Bu isimleri bir araya getiren edebiyatın büyülü dünyasıdır. Sonra onlar edebiyat severleri dizeleriyle büyüleyeceklerdir.
Erdem Bayazıt ilk şiirleri 1958 yılında, Hamle ve Gençlik dergilerinde yayımlanır. 1959-1963 yılları arasında İstanbul ve Ankara’da Hukuk okumuştur. Ülke karışık bir dönemden geçmektedir. Bu nedenle Erdem Bayazıt lisede bulduğu şahane edebiyat ortamını üniversitede bulamamıştır. Hukuk okuması da bunda etkendir. Maddi sıkıntılar da baş gösterince Hukuk fakültesini biteremeden askerlik görevini ifaya gitmiştir.
1964 yılında askerden dönmüştür. Bu sırada Nuri Pakdil onun Ankara’ya gelmesini arzu eden mektup yazmıştır. Böylece yolu bir kez daha Ankara’ya düşmüştür.
Hukuk eğitimini bırakıp Ankara Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde okumaya başlamıştır. Okurken bir yandan da Millî Kütüphane’de çalışmış ve ayrıca Millî Eğitim Bakanlığı’nda Basın Büro’da memurluk yapmıştır. Sezai Karakoç’un çıkmasında öncülük ettiği Diriliş Dergisi’nde şiirleriyle yer almıştır. 1967’nin Mart ayında Diriliş Dergisi yayını durmuştur. Diriliş Dergisi Erdem Bayazıt’ın edebi hayatında bir mihenk taşıdır. 1969 yılında Nuri Pakdil’in öncülüğünde çıkarılan Edebiyat Dergisi ise onun için büyük bir tecrübe olmuştur.
Erdem Bayazıt bu sırada üniversiteyi bitirmiştir. 1971 yılında bitirdiği üniversitenin ardından Maraş’ta bir liseye edebiyat öğretmeni olarak görevlendirilmiştir. Öğretmenliği 6 ay sürmüştür. Aynı zamanda Naciye Hanım ile evlenmiştir. Bu evlilikten iki kız çocuğu olmuştur. Maraş Kütüphanesi’nin müdürlüğünü yapmaya başlamıştır.
İlk şiir kitabını yayımlayışı
1973 yılında “Sebep Ey” ismini taşıyan ilk şiir kitabı yayımlanmıştır. Bu kitabında dini motifleri oldukça sık kullanmıştır. İnsanı merkeze almıştır. Bir diriliş bir kurtuluş arayışı içindedir. Çünkü insanlar bir toplumsal buhranın içindedir. Somut imgeler barındırır.
1976 yılında Mavera Dergisi’nde yazmaya başlamıştır. Bu derginin çıkarılışında ise liseden arkadaşları olan Rasim Özdenören ve Cahit Zarifoğlu’nun etkisi vardır. 1977’den 1984’e kadar derginin idaresini yapmıştır.
1979-1989 yılları arasında süren Sovyet Rusya’nın Afgabistan işgali Cahit Zarifoğlı ile Erdem Bayazıt’ı derinden etkilemiştir. 1981’de Cahit Zarifoğlu ile birlikte 2 ay sürecek İran, Pakistan ve Afganistan seyahatine katılmıştır. Bu seyahat onun şiirlerini dinî sorumluluk açısından etkilemiştir. Seyahat dönüşü İpek Yolu’ndan Afganistan’a isimli bir kitap çıkarmıştır.
“Emperyalizme karşı yalnız Afganistan’da yaşayan Müslümanları değil, yeryüzündeki tüm Müslümanları birleştirecek tek bağın Allah’ın yüce buyrukları, Resûlünün sünneti, Kur’ân-ı Kerîm’in ahkâmı olduğunu şu anda felakete uğramış Afgan halkından daha iyi kim takdir edebilir!…” (İpek Yolu’ndan Afganistan’a)
1988 yılında Türkiye Yazarlar Birliği’nin verdiği şiir ödülünü 1987 yılında çıkardığı 2. kitabı Risaleler ile kazanmıştır. Risaleler kitabı somut imgelerden daha çok düşünce ağırlı bir şiir kitabıdır. Sarih bir anlatım söz konusudur.
Milletvekili oluşu
30 Kasım 1987 tarihinde Erdem Bayazıt, Turgut Özal’ın teklifiyle Kahramanmaraş’tan Anavatan Partisi’nin milletvekili adayı olmuş ve kazanmıştır. Daha sonra Erdem Bayazıt siyasete atılma sürecini şöyle açıklamıştır: “Politikaya girişim pek isteklice olmadı. Fırsat çıktığı zamanlar bile kendimi politikadan hep kaçırmışımdır. Ama Türkiye’de işler öyle bir noktaya geldi ki, bana ihtiyaç duyuldu, benim de katkımın olması gerektiği kanaatine vardım.” Turgut Özal’ın ölümünün ardından bir süre sonra siyaset sahnesinden çekilmiştir.
Naciye Hanım’ın vefatı oldukça zor zamanlar geçirmesine neden olmuştur. 1991 yılında ikinci evliliğini gerçekleştirmiştir. Bu sefer onun senelerdir ıssız gönül kapısını çalan kadın Ayşegül Hanım’dır. Bu evlilikten iki oğlu olmuştur.
Erdem Bayazıt, 1998’te “Gelecek Zaman Risalesi” ismini verdiği son şiir kitabını da yayımlar. Kendi deyimiyle bu kitap, ilk kitaplarından farklı olarak, bir ilhamla değil bir kurguyla yazdığı şiirlerden oluşmuştur.
Türk Edebiyatı’na damgasını vuran Yedi Güzel Adamın’ın -Rasim Özdenören’in deyimiyle- “Prens”i ardında şiirlerine bıraktığı engin ruhundan bir parça ile, 8 Temmuz 2008’de akciğer kanserinden göçmüştür.
Erdem Bayazıt eserleri
- – Sebeb Ey (İlk şiir kitabı 1972’de Edebiyat Dergisi Yayınları)
- – Risâleler (1987’de İkinci şiir kitabı. Türkiye Yazarlar Birliği’nden şiir ödüllü)
- – Gelecek Zaman Risalesi (Son şiir kitabı. 1998)
- – İpek Yolundan Afganistan’a
- – Vahyin Diriltici Soluğu
- – Kelimenin Dirilişi