Çenk olarak da adlandırılan Çeng yaklaşık 2500 yıllık tarihi bir geçmişe sahip kanuna benzeyen bir çalgıdır. Sık gerilmiş tellere sahiptir. Dik tutularak ve genellikle mızrapla çalınır. Şekil olarak Arp’a benzer. (Bkz: görsel) Çeng çalan kişiye çengî (çengi) denilir. Çeng’in benzerleri Azerbaycan’da çeng, İran’da çang, Gürcistan’da çangi ismi ile bilinmektedir. Divan şiirinde en sık adı rastlanan çalgılardan biridir. Divan şiirinde aşkla beli bükülmüş aşığı sembolize eden Osmanlı çenginin atası İran çengidir. Ancak biçimçe İstanbul’da bazı yeni özellikler bünyesine eklenmiştir.
Çengi akordu oldukça zordur. Tellerine her makama göre farklı akort yapılmaktadır. Akort edilmesinin zorluğu Çengi’ye olan ilginin azalmasına sebep olmuştur. Günümüzde bazı usta isimler icra etseler de unutulmaya yüz tutmuş bir enstrümandır.
Safiyüddin Urmevî (öl. 1294), Abdülkadir
Meragî (1350-1435) gibi yazarlar eserlerinde çeng hakkında detaylı bilgiler aktarmışlardır. Kenzü’t-Tuhaf’ adlı, XIV. yüzyıldan kalan Farsça bir yazmada çeng ile ilgili detaylı bilgi içerir. Ama XV.yy şairlerinden biri olan Ahmed-i Dâî’nin Çengnâme adını taşıyan mesnevisi, çeng’e, diğer Osmanlı çalgıları arasında çok daha ayrıcalıklı bir yer bir değer kazandırır. Çünkü herhangi bir başka Osmanlı çalgısı için böyle bir eser yazılmamıştır. Bu da enstrümanın ne kadar özel bir sese sahip olduğunu gösterir.
Çeng çalgısının tasvir edildiği minyatürlerin çoğu sanki bir eğlence sahnesini değil daha çok şair ya da dönemin bilginleriyle yapılan sohbetleri tasvir eder. Bu nedenle her kesim tarafından sevildiği erkekler kadar kadınlardan da rağbet gören bir çalgı olduğu aşikardır.
Çeng için standart bir boydan söz etmek mümkün değil. Çeng’in başlıca iki boyu ve iki icra şekli vardır.
Görece daha küçüktür ve kapalı mekânlarda oturularak çalınan kucak çengi’dir. Çengî bu çengi’nin burguluğunu sol dizinin üzerine koyarak çalar.
Açık Hava Çengi
Oldukça büyüktür. Kucak çengi gibi oturularak değil ayakta durularak çalınan açık hava çengi’dir. Uzun ayağı çenginin iki bacağı arasında sıkıştırılır. Sonra çalgının gövdesinin (rezonatörünün) alt kısmından geçirilen bir kuşağın bele bağlanmasının ardından çalınır.
Hepimizin hayatında mutlaka zamanında bir müzik aleti çalma isteği olmuştur. Kimimiz bu isteklere yön vererek müzikle bütünleşmiş kimimiz denemiş ama başaramamış kimimiz ise denemeye fırsat bile bulamadan her çalınan müzik aletinde derin bir ah çekmiştir. Öyle değil mi? Kolay çalınabilen müzik aletleri ile bu boşluğu gidermenin vakti geldi. Peki bir müzik...
İçindekiler1 İsmet Özel kimdir? Ne zaman ve nerede doğmuştur?2 İsmet Özel’in eğitim hayatı3 İsmet Özel’in hayatı ve edebi kişiliği4 İsmet Özel hangi akımın temsilcisidir?4.1 “Benim masalımda üç önemli kelime var: Şair, komünist, Müslüman.”5 İsmet Özel’in siyasi görüşü6 İsmet Özel eserleri6.1 İsmet Özel kitapları:6.2 İsmet Özel şiir:6.3 İsmet Özel deneme, söyleşi, mektup:6.4...
Müzik hayatın vazgeçilmez bir parçası. Her duygu durumuna karşılık bir ritim var. Allah’ın yarattığı bu kusursuz doğa benzersiz bir tınıya sahip. Rüzgar, ağaçlar, deniz ve canlılar adeta bir orkestranın elemanları gibi ortaklaşa bir yaradılış senfonisi sergiliyorlar. İnsanlar bu büyülü gösterinin farkındalar ve iyi bir taklitle notalar oluşturuyorlar. Müziğin alfabesi olan...
Yedi Güzel Adam’ın son temsilcisi “Gül Yetiştiren Adam” Rasim Özdenören, 20 Mayıs 1940 yılında Maraş’ta doğmuştur. Ardında deneme ve öykü türünde pek çok eser bırakarak 23 Temmuz 2022’de vefat etmiştir. Rasim demek resmeden demektir. O öyküleriyle insanı ve toplumu resmetmeye çalışmıştır. Toplumsal ve bireysel acıları bazen bir kurgu içinde bazense...
Bugün sizlere çivi ile telin bir araya gelmesiyle oluşan yapımı zor ancak uğraşması keyifli bir sanattan bahsedeceğiz. Beyni ve bedeni aynı anda meşgul edebilmesinden dolayı biz onu iyi bir stres atma yolu olarak da gördük. Şimdilerde her ne kadar unutulmaya yüz tutsa da bir hobi olarak çekiciliğini koruyor. Filografi… İçindekiler1...
Zikir çekmenin herhangi bir zamanı ve mekanı yoktur. Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de “Ey îmân edenler! Allâh’ı çokça zikredin!” (el-Ahzâb, 41) “Biliniz ki, kalpler ancak Allah’ı anmakla huzur bulur.” Ra’d/28 buyrulmuştur. O hâlde kalplerimizin huzura kavuşması için Allah’ı bolca zikretmemiz gerekli. Allah’ın güzel isimlerinden esmaül hüsnalardan ihtiyacımıza uygun isimle dua etmenin...
