Dua ederken dikkat edilmesi gerekenler konusuna geçmeden önce kısaca dua nedir? Sorusuna ve Peygamber Efendimizin dualar ile ilgili hadisi şeriflerine bakalım. Sözlükte dua kelimesinin anlamı “yakarış, çağırmak, yardım istemek” demektir. Dini açıdan ise duanın ne demek olduğunu anlamak için Hz. Peygamber’in hadislerine kulak kabartmak gerekir. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) bir hadis-i şerifinde “Dua, ibadetin özüdür.” buyurmuştur. Buradan anlıyoruz ki o zaman dua sadece Allah’tan isteklerimizi dile getirmek değildir. Dua ayrıca bir zikir bir ibadettir. Her şey de olduğu gibi dua etmenin de bir usul ve adabı vardır. Bu nedenle Peygamber Efendimiz ümmetine duanın nasıl edilmesi gerektiğini de öğretmiştir. “Biriniz dua ettiğinde Allah’a hamd ve övgüyle başlasın.” demiştir.
Dayanılamayacak büyük dertten, insanı helâke götürecek tâlihsizlikten, başa gelecek fenalıktan ve düşmanı sevindirecek felâketten kurtulmak için Allah’a dua edilmelidir. Maddi ve manevi kişi tüm ihtiyaçları için yalnızca Allah’a sığınmalı ve yalnızca O’ndan istemelidir. Peki, dua nasıl edilir? Dua ederken nelere dikkat edilmelidir? Dua ederken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Peygamberimiz nasıl dua ederdi? Duanın usul ve adabı nedir? Duanın önemi nedir?
“Duanız olmasa Rabbim size ne diye değer versin” (Furkân Sûresi, 77)
Dua ederken dikkat edilmesi gerekenler
İçindekiler
Öncelikle Duaya besmele, Allah’a (C.C.) hamd ve övgü, Peyhamber Efendimize (s.a.v.) salât ile başlanmalıdır. Allah’ın övgüye ihtiyacı yoktur. Allah’a edilen hamd ve övgü kulun kalbini yumuşatır. Tevhidi yerine getirmesini sağlar. Kalbini şüpheden arındırır. Örneğin bir doktorun iyi olduğunu dile getirmenin doktora bir faydası yoktur. O övgüyü duyan hastalar o doktora yönelir ve şifa bulurlar. Yani bundan en çok hasta kârlı çıkar. O nedenle duaya başlarken hamd ve övgü ile başlanılmalıdır.
Duadan önce tövbe ve istiğfar edilmelidir. İşlenen günahlardan dolayı samimi bir şekilde tövbe ve istiğfar etmek duada istenilecek maddi ve manevi dileklerin gönül rahatlığıyla dile getirilmesini sağlar. Böylece korkunun yanında ümit de duanın özüne işler. Daha inanarak istemek duanın kabul olmasında etkilidir.
Dua ederken eğer şartlar elverişliyse abdest alınmalı ve kıbleye dönülmelidir. Dua her zaman ve her koşulda edilebilir. Ancak tabii daha etkili bir dua için abdest almak kıbleye yönelmek güzeldir.
Kabul olunacağına inanılarak dua edilmelidir. Kabul olunacağına inanmadan edilen dua bir olmamışlık içerir. Çünkü Allah’ın her şeyi oldurmaya gücü yeter. “Bir şeyin olmasını istediğinde, ona sadece “Ol.” der, o da oluverir.” (Bakara, 117) Unutulmamalı ki Allah kullarına çok yakındır ve onların dualarını kabul edendir. “Kullarım sana beni sorduklarında, (bilsinler ki) ben onlara çok yakınım. Bana dua edenlerin dualarını kabul ederim.” (Bakara, 186)
Esmaül Hüsnalar ile birlikte dua edilmelidir. Allah’ın güzel isimleri demek olan esmaül hüsna bilindik 99 ismi şerifi temsil etmektedir. İstenilecek duanın niyetine göre Allah’a o ismi hürmetine seslenmek duanın gücünü arttırır.
Kısık bir sesle ve yalvararak dua edilmelidir. Her şeyin bir ölçüsü vardır. Kainat Allah tarafından ölçüyle dizayn edilmiştir. O hâlde dua ederken de aşırıya kaçılmamalıdır. Kısık bir sesle ve yalvararak edilmelidir. Araf Sûresi, 55. Ayette “Rabbinize yalvara yakara ve sessizce dua edin. Çünkü O haddi aşanları sevmez.” emredilmiştir. Dua ederken Rabbin huzurunda olunduğu unutulmamalıdır. Ağzından çıkana her istek özenle seçilmelidir.
Israrla, sürekli ve sadece Allah’a dua edilmelidir. Duanın herhangi bir zamanı ya da yeri yoktur. İstenilen şey kabul olmadı zannedilip dua etmekten vazgeçilmemelidir. Duanın kabul olacağı zaman da hayıra işarettir. Ayrıca dua sadece mutlaka Allah’a edilmelidir. Aksi takdirde şirke düşülür.
Seher vaktinde çokça dua edilmelidir. Çünkü seher vaktinin fazileti oldukça fazladır. Peygamber Efendimiz (sav) bir hadis-i şerifinde “Rabbimiz Tebâreke ve Teâlâ her gece, gecenin son üçte biri kaldığı sırada dünyâ semâsına nüzûl eder ve şöyle buyurur: “Bana duâ eden var mı, duâsına icâbet edeyim? İstediğini vereyim. Bana istiğfar eden var mı, onu mağfiret edeyim?” buyurmuştur (Buhârî, Teheccüd, 14) Öyleyse kabul olmasını istenilen duayı seher vaktinde etmek etkilidir. Dua sonunda ise Hz. Peygambere salâtü selâm getirilmelidir. Fâtiha sûresi okunmalıdır.
