Zilhicce (zülhicce, zülhacce), Türkçeye Arapçadan geçen bir kelimedir. Sözlükte yani TDK’de Zilhicce “Ay takviminin on ikinci ayı, kurban ayı” olarak tanımlanmıştır. Arapçadaki zі “sahip” ve ḥicce “haccetme” kelimelerinden türetilmiştir. Zilhicce kelime anlamı olarak “Haccın sahibi” demektir. İslamın beş şartından biri hac ibadetinin yapıldığı aya, Zilhicce Ayı denir. Bu nedenle Zilhicce Ayı, “Hac ayı” olarak bilinmektedir. Kameri aylar diye bilinen (Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiyülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce) Hicri ayların on ikincisi yani sonuncu ayıdır. Zilhicce ayı Zilkadeden sonra gelmektedir. Haccın tamamlayıcısı kurban kesme ibadeti Zilhicce’de yapıldığından bu ay “Kurban Ayı” olarak da bilinmektedir. İslam dünyasında kurban kesme ibadetinin yapıldığı gün Kurban Bayramı olarak kutlanmaktadır.
Kurban bayramı zilhicce ayının onuncu günü başlamakta ve dört gün sürmektedir. Zilhicce ayının kurban kesildiği onuncu gününe yevm-i nahr denilmektedir. On birinci ve on ikinci günü de kurban kesme günü olduğundan dolayı bu günlere “kurban kesme günleri” anlamına gelen yevm-i nahr’ın çoğulu eyyâm-ı nahr denilmektedir. Zilhicce’nin dokuzuncu günü ise Arefe günüdür.
Yevm-i Nahr ve Eyyâm-ı Nahr ne demektir?
İçindekiler
Diyanet İşleri’nin “2022 Dini Günler Takvimi”ne göre 2022 yılının Zilhicce ayı 30 Haziran 2022 Perşembe başlayacaktır. Peki, 2022 Kurban Bayramı ne zaman? Zilhicce ayının bir parçası olan kurban kesme ibadeti Zilhicce’nin 10. günü 9 Temmuz 2022 Cumartesi başlayacaktır. Buna göre Kurban Bayramı’nın ilk günü 9 Temmuz 2022 Cumartesi’dir. Kurban Bayramı tatili kaç gün? Kurban Bayramı tatili 9 gün olacağı açıklandı.13 ve 14 Temmuz da bayram tatile dahil.
2022 Zilhicce orucu ne zaman başlıyor?
2022 yılı Zilhicce ayı ilk gün orucu 30 Haziran Perşembe’dir. Zilhicce ayının ilk 9 günü oruç tutulmaktadır. Dileyenler hepsini ya da bir kaç gününü de tutabilirler. Zilhicce ayının Arefe günü oruç tutmanın fazileti ise oldukça büyüktür.
Fecr Suresi’nin 2. Ayetindeki “On geceye” ifadesinden kasıt Hac Ayı’nın yani Zilhicce’nin ilk on gecesidir.
Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) Zilhicce ayının ilk on gününü kastederek “Allah katında şu on günde işlenecek salih amelden daha sevimli bir amel yoktur.” buyurmuştur. Bunun üzerine sahabiler, Hz. Peygamber’e “Ey Allah’ın Resûlü! Allah uğrunda yapılacak cihattan da mı üstündür?“ sorusunu yöneltmişlerdir. Resûlullah (s.a.s.) da şöyle buyurmuştur: “Evet, Allah yolunda cihat etmekten de. Ancak malını ve canını tehlikeye atarak cihada çıkan, şehit olup dönmeyen kimsenin cihadı başka. (O, bundan üstündür.)” (Buhârî, Îdeyn, 11)
Zilhicce ayı hadis
Bir diğer Zilhicce ayı ile ilgili hadiste Ebu Hureyre (r.a.)‘dan naklen Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Allâh’ın Kendisine ibadet edilmesini en çok sevdiği günler, Zilhiccenin (ilk) on (günü)dür. Onlardan her bir günün orucu, bir senenin orucuna, her bir gecenin kıyamı da, Kadir gecesinin kıyamına denktir.” (Tirmizî, Savm:52, No:758, sh:224)
Hz. Peygamber, “Allah katında zilhiccenin ilk on gününde yapılan amellerden daha değerlisi yoktur; bugünlerde tespihi çok yapın; tahmîdi, tehlîli ve tekbiri çok söyleyin” buyurmuştur. (Şevkânî, Neylü’l-evṭâr, III, 354).
Kurban Bayramı’nın bir önceki günü olan Arefeyi oruç tutarak geçirmenin faydasını Peygamber Efendimiz hadis-i şeriflerinde şöyle anlatıyor:
“Arefe gününden daha çok Allah’ın cehennem ateşinden insanları azat ettiği bir gün yoktur” ve “Arefe günü tutulan orucun bundan önce ve sonra birer yıllık günahları örteceği Allah’tan umulur” (Müslim, “Sıyâm”, 196-197)
“Zilhiccenin ilk günlerinde tutulan oruç, bir yıl oruç tutmaya bedeldir. Bir gecesini ihya etmek de Kadir Gecesi’ni ihya etmek gibidir.” (İbni Mace)
“Zilhiccenin ilk 9 günü oruç tutan, her günü için yüz köle azat etmiş veya cihad edenlere yüz at vermiş yahut Kâbe’ye kurban için yüz deve göndermiş gibi sevap alır.” (Riyadu’n-Nasıhin)
Hac ve Kurban ibadetinin yapılacağı Zilhicce ayının ilk on gününün fazileti hadis-i şeriflerden işaretle oldukça çoktur. Bu ayda Allah’ı çokça tespih etmek gerekir. Zilhice ayının öne çıkan ibadeti oruç tutmaktır. 9 gün boyunca oruç tutmanın önemi yukarıdaki hadisi şeriflerde aktarılmıştır. Arefe gününde oruç tutulmasına Peygamber Efendimiz özellikle işaret etmiştir. Arefe gününde Allah kullarını cehennem ateşinden azat etmektedir. Zilhicce ayı ibadetleri arasında kaza ve tespih namazları kılma, sadaka vererek fakiri sevindirme, yetimi doyurma, Kur’an-ı Kerim okuma gibi ibadetler de yer alabilir. Hz. Adem (a.s)’ın tövbesi Muharrem veya Zilhicce ayında kabul edildiği rivayet edilir. Öyleyse bu ay bol bol tövbe ve istiğfar etmek gerekir.
Zilhicce ayının ilk gününden Kurban Bayramı’na kadar eda edilen sabah namazlarının ardından 10 kez Salavat-ı Şerif getirilmelidir. Her gün sabah namazından sonra 10 defa istiğfar çekilmelidir ve 10 defa tevhid getirilmelidir.
Ayrıca hadisi şerifte tespih, tahmid, tehlil ve tekbir getirilmesi gerektiğini buyurmaktadır. Tesbih: Sübhanallah, Tahmid: Elhamdülillah,
Tehlil: Lâ ilâhe illallah ve Tekbir: Allahü ekber, demektir. Öyleyse sık sık Zilhicce ayının ilk on günü Sübganallah, Ellamdülillah, Lâ ilâhe illallah ve Allahü ekber demeliyiz.
Kurban kesileceği gün halsizlik olmaması açısından oruç tutmak gerekmez. Ayrıca bri hadisi şerifte, “Kimin kesecek bir kurbanı varsa, Zilhiccenin hilali yenilenince kurbanını kesinceye kadar saçından ve tırnaklarından bir şey almasın.” (Müslim, Edâhî 39-42 (1977); Ebu Davud, Dahâyâ, 2-3; İbn Mâce, Edâhî 11) buyrulmuştur. Kurban kesecek kişi Zilhicve ayının ilk gününden kurbanı keseceği güne kadar vücudundan hiçbir şeyi kesmemesi gereklidir. Müstehap bir eylemdir. Kesmesi durumunda bir emir olmadığı için günah olmaz. Bunun nedeni olarak alimler bütün uzuvların kurban kesme ibadetinin faziletinden yararlanöası gerektiğini söylemektedirler.
1. Gün: “Subbuhun, kuddusün, Rabbul melâiketihî ve’r-rûh” (100 defa)
2. Gün: “Sübhanallahi ve bihamdihi sübhanallahi’l azim” (100 defa)
3. Gün: “Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîm” (100 defa)
4. Gün: “Hasbiyallahü la ilahe illa hu aleyhi tevekkeltü ve hüve Rabbül arşil azim” (100 defa)
5. Gün: “Allahümme inneke afüvvün kerimün tuhibbül afve fa’fü anni” (100 defa)
6. Gün: “Lâ ilâhe illâ ente subhâneke innî kuntu minez zâlimîn” (100 defa) Bu Hz. Yunus (a.s.)’ın balığın karnında ettiği duadır.
7.Gün: “Rabbi inni messeniyeddurru ve ente erhamürrahimin” (Enbiya, 83) (100 defa) Hz. Eyüp (a.s.) duasıdır.
8.Gün: “Hasbünallahü ve ni’mel vekil” (100 defa)
9.Gün: Afere günüdür. 1000 defa İhlas Suresi.
10. Gün: Bayram. Ölmüşlerimiz için 300 defa “Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîm”
Zilhicce ilk 10 gün zikirleri
